Zakażenia dróg moczowo-płciowych przenoszone drogą kontaktów seksualnych mogą być przyczyną niepłodności zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, zarówno w fazie ostrej infekcji, jak i przewlekłej. Zakażenia te mogą przebiegać w sposób bezobjawowy, a skutkiem braku leczenia szerzą się drogą wstępującą i są przyczyną zapalnych zmian w narządach rodnych.
Chlamydioza i rzeżączka są główną przyczyną stanów zapalnych miednicy mniejszej (PID –Pelvic Infammatory Disease), których przebycie sprzyja występowaniu niedrożności jajowodów i ciąży pozamacicznej. Uważa się, że w 30-50% wszystkich przypadków niepłodności u kobiet spowodowanych jest przebyciem PID i zależy od liczby zachorowań (po pierwszym zachorowaniu prawdopodobieństwo niepłodności wynosi 11%, po drugim – 23%, a po trzecim ponad 54%).
Wobec tego diagnostyka zaburzeń płodności obejmuje badania w kierunku zakażeń patogenami tj. rzeżączka (Neisseria gonorrhoeae), Chamydia trachomatis, Mycoplasma hominis, Ureoplasma urealitycum, zakażenie wirusem cytomegalii, opryszczki – HSV, HPV, HIV, wirusem zapalenia wątroby typu B i C , a także, gdy obraz kliniczny na to wskazuje, wykonuje się badania w kierunku drożdżycy, kiły, wirusów mięczaka zakaźnego, rzęsistkowicy czy owsicy, bakteryjnego zapalenia pochwy. Na zakażenia przenoszone drogą płciową narażone są głównie osoby młode o dużej aktywności seksualnej, często zmieniające partnerów.
Dodatkowo mniejszą ochronę przed infekcjami dróg rodnych mają dziewczęta przed zakończonym okresem dojrzewania na skutek względnej przewagi estrogenów nad progesteronem, co powoduje brak ochronnego działania śluzu szyjkowego typu progesteronowego, stanowiącego barierę dla patogenów.
U 60-80% dziewcząt w okresie dojrzewania, aktywnych seksualnie stwierdza się ektopię nabłonka cylindrycznego, który stanowi wrota zakażenia chlamydii i dwoinki rzeżączki wstępującego do szyjki macicy i jamy macicy. Stosowane przez młode osoby doustne środki antykoncepcyjne nasilają zjawisko ektopii i z tego względu sprzyjają szerzeniu się zakażenia. Stąd zbyt wcześnie rozpoczęte współżycie płciowe i zmiany partnerów, z którymi podejmowane są kontakty seksualne może mieć swoje implikacje w sferze zdrowia reprodukcyjnego w późniejszym czasie. Wstrzemięźliwość seksualna oraz współżycie z jednym, stałym parterem ma więc zdrowotne uzasadnienie. Pozwala m.in. na ochronę przed szkodliwymi dla płodności oraz rozwijającego się płodu skutkami infekcji przenoszonych drogą płciową.
Objawy, które mogą budzić podejrzenie choroby przenoszonej drogą płciową:
- ból i pieczenie przy oddawaniu moczu,
- bolesne kontakty seksualne,
- krwawienia po stosunkach płciowych,
- świąd w okolicach narządów płciowych,
- zmiany na błonach śluzowych i skórze okolic intymnych np. zaczerwienienie ujścia zewnętrznego cewki moczowej, obecność surowiczych pęcherzyków i in.
- wyciek śluzowo-ropny z cewki moczowej o nieprzyjemnym zapachu,
- plamienia i krwawienia międzymiesiączkowe, obfite krwawienia miesiączkowe,
- bóle podbrzusza,
- upławy żółtozielone, szare, różowe, krwiste, serowate, pieniste lub ropne,
- w badaniu nasienia w związku z infekcją : nadmierne upłynnienie, zmiana ph nasienia, obecność leukocytów, zmniejszona ruchliwość i morfologia plemników.
Zakażenia przenoszone drogą płciową mogą też przebiegać podstępnie – bezobjawowo.